کلید هوایی
کلید هوایی چیست؟
کلید هوایی یا به صورت کامل کلیدهای مدارشکن قدرت هوایی (Air Circuit breaker) یا دژنکتور (Disjoncteur) نوعی از کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف هستند که در آمپراژ بالا مورد استفاده قرارمی گیرند.
به عبارت دیگر از آنجایی که مکانیزم سیستم اطفاء جرقه در کلید هوایی در هوای آزاد صورت می گیرد لذا به این دسته از کلیدها، کلیدهای هوایی می گویند.
اجزای سیستم مکانیکی Interlock
این سیستم را می توان با انواع کلیدهای (فیکس، کشویی، ۳ پل و ۴ پل) در هر دو سایز ایجاد کرد. کلیدها می توانند به صورت افقی و یا عمودی در تابلو جاسازی شوند.
سیستم Interlock را می توان به صورت اتوماتیک به کمک موتور دار کردن کلیدها و قطعۀ Automation Control Unit انجام داد. قطعۀ A.C.U به راحتی امکان مدیریت کلید زنی اتوماتیک را بین دو مدار به وجود می آورد.
اتصال کوتاه در کلید هوایی
اتصال کوتاه ها از مهم ترین و پر احتمال ترین خطاهایی هستند که در یک شبکه به وجود می آید. این خطاها ممکن است بر اثر برخورد یک یا دو فاز با زمین، اتصال دو یا سه فاز به یکدیگر و …. به وجود آیند که در این حالت جریان زیادی در حدود ۱۰ تا ۱۰۰ برابر جریان عادی، از شبکه عبور می کند.
کلیدھای هوایی
عمر مفید کلیدھای هوایی تقریباً دو برابر کلیدهای کمپکت می باشد و هم چنین قدرت قطع این کلیدها نسبت به کلیدھای کمپکت بیشتر بوده و معمولاً بسته به نوع طراحی کلید بین ۵۵ تا ۲۰۰ کیلو آمپر می باشد.
حد بالای جریانی این کلیدها تا ۶۳۰۰ آمپر میباشد. جریان دایم، نرم این کلیدها از ۶۳۰ آمپر تا ۶۳۰۰ آمپر است که در دو قالب ثابت و کشویی ساخته می شوند و تابلو سازان با توجه به ملزومات طراحی یکی از این دو نوع را برای بهینه سازی کار تابلو انتخاب می کنند.
کاربرد کلیدهای هوایی:
- سوئیچینگ اصلی در سیستم های توزیع نیرو
- اندازه گیری بسیاری از پارامترهای شبکه از جمله هارمونیک
- ثبت کلیۀ خطاها، آلارم ها و بسیاری از پارامترها و رویداد های مهم
- رنج وسیعی از تجهیزات جانبی شامل کنتاکت کمکی و خطا، رله های تریپ (شانت و آندر) ، اینترلاک، موتور و غیره
- عمر مفید کلیدھای هوایی تقریباً دو برابر کلیدهای کمپکت می باشد
- حد بالای جریانی این کلیدها تا ۶۳۰۰ آمپر میباشد. جریان دایم، نرم این کلیدها از ۶۳۰ آمپر تا ۶۳۰۰ آمپر است
- کلیدهای هوایی برای محافظت از یک مدار الکتریکی در مقابل خطرات ناشی از اضافه بار، اتصال کوتاه و اتصال به زمین، حفاظت موتوری و ژنراتوری طراحی شدهاست.
پدیده ی هم برقراری چیست؟ کلید هوایی
هم برقراری همان پدیدۀ تقدم قطع در خروجیها نسبت به ورودی هاست، به این معنی که اگر خطایی در یک فیدر خروجی رخ داد، ابتدا کلید خروجی قطع شود و در صورت تداوم خطا روی مدار و عمل نکردن کلید خروجی، کلید ورودی با تاخیر کل تابلو را بی برق میکند. اهمیت این موضوع در این است که در صورت وقوع خطا در یکی از خروجیها کل تابلو بی برق نشود.
عملکرد کلید هوایی به چه صورت می باشد؟
عملکرد کلید هوایی این نوع مدار شکن با بقیۀ انواع مدار شکن ها متفاوت است، هدف اصلی تمام مدار شکن ها جلوگیری از ایجاد جرقه بعد از جریان صفر با ایجاد یک وضعیت که در آن کنتاکت فاصله در برابر ولتاژ مجدد سیستم مقاومت می کند.هدف مدار شکن های هوایی هم همین گونه است اما با روشی متفاوت؛ برای قطع قوس الکتریکی یک ولتاژ آرک بیشتر از ولتاژ تغذیه ایجاد می کند، ولتاژ قوس به عنوان حداقل ولتاژ مورد نیاز حفظ قوس الکتریکی است، این مدار شکن ولتاژ آرک را با سه روش اصلی متفاوت افزایش می دهد:
مکانیزم عملکرد کلید ھوایی بدین شکل است که فنر شارژ کلید توسط دستۀ گردننده یا موتور الکتریکی شارژ می شود و کلید به حالت وصل مجدد می رود.
اجزای رلۀ حفاظتی در کلید هوایی
در این نوع از کلیدهای فشارقوی، نیز مانند بقیۀ انواع کلیدهای فشارقوی برای خاموش کردن جرقۀ ناشی از قطع جریان، باید مکانیزمی در نظر گرفته شود. در کلیدهای هوایی، از محفظههای جرقهگیر بزرگ جهت خاموش کردن جرقه استفاده میشود. این محفظهها از جنس سیلیس و یا آزبِست بوده و به صورت مشبک و لایه لایه ساخته میشوند. جرقهگیر، باعث تقسیم جرقه به جرقههای کوچکتر شده تا این جرقهها زودتر خاموش شوند.
کلید هوایی
تمام کلیدهای هوایی می توانند از طریق سیستم مکانیکی Interlock در مدارهای Change Over به کار روند. این کار به کمک Cable System و Interlocking که روی کلیدها نصب می شوند به صورت مکانیکی انجام می شود.
