بهترین اصول چیدمان لوازم در تابلوبرق صنعتی زمانی که مونتاژ کار و طراح شروع به چیدن قطعات و لوازم تابلو برق می کنند همواره باید به خاطر داشته باشند که این چیدمان بر اساس اصول، هماهنگی ها و ترکیب صحیحی انجام می پذیرد. طرز قرار گیری این قطعات نسبت به یکدیگر و چیدمان آن ها به سلیقه مونتاژ کار بستگی دارد ولی نکات اصولی ای وجود دارند که حتما باید رعابت شوند.

حفظ رعایت نکات ایمنی در مقابل برق گرفتگی و آتش سوزی

قطعاتی مانند کلید های اصلی که برای قطع و وصل مدار استفاده میشوند، باید در دسترس باشند، زیرا در حوادثی مانند آتش سوزی یا برق گرفتگی افراد به این فکر هستند که بلافاصله کلید اصلی تابلو برق را قطع کنند. پس این کلید ها باید در ارتفاع مناسبی نصب شده باشد و کلید اصلی حتما با پلاک و اسم مشخص شود تا کاربر با کلید های مشابه دیگر اشتباه نکند و برای قطع آن با مشکل روبرو نشود.

اگر تابلو دارای شینه است، حتما روی شینه ها را با عایق حرارتی بپوشانید تا تحت هیچ شرایطی احتمال برخورد دست شخص با قسمتهای برقدار وجود نداشته باشد.

رعایت نکات فنی اصول چیدمان لوازم در تابلوبرق صنعتی

اصول چیدمان لوازم در تابلوبرق صنعتی

رعایت نکات فنی تابلو برق، از مسائل مهمی است که طی چند مثال آن را مطرح می کنیم.

همه ی قطعات برای اتصال به یکدیگر، دارای پیچ یا ترمینال هستند. این قسمت از پیچ ها بایستی در دسترس کامل برای باز و بسته کردن توسط آچار باشند و تا جایی که ممکن است هیچ گونه قطعه یا کابلی در مسیر این پیچ ها قرار نداشته باشد تا کاربر در تعمیرات و تعویض دچار مشکل نشود.

قطعاتی که در مقابل ضربه بسیار حساس هستند و در برابر گرد و غبار به شدت آسیب پذیر اند، باید بالاترین قسمت از تابلو را به آن ها اختصاص داد و حتی در قسمت هایی قرار دهیم که در دسترس نباشد. می توان به قطعاتی مانند PLC یا کنترلرهای دیگر اشاره کرد که در مقابل ضربه بسیار حساس اند که اپراتور معمولا با این قطعات کمتر سروکار دارد.

قطعاتی مانند ترمینال و یا شینه هایی که باید از طریق کابل به خارج ار تابلو مرتبط شوند، طوری طراحی و نصب می کنیم که کاربر بتواند براحتی و به دور از هرگونه تماس بدنی با قسمت های برقدار دیگر کارکند.

باید همیشه فضای خالی برای فرم دادن و بستن کابل ها فراهم باشد که این فضا نسبت به نوع کابل و جریان عبوری از آن متغیر است. چیدمان و نصب کلید اصلی و خروجی ها را می توان نسبت به مسیر کابل های ورودی و خروجی خارج از تابلو برق تعیین کرد.

صرفه جویی در هزینه های قطعات تابلو برق و کاهش حجم استفاده از سیم و کابل ها

قطعات تابلو برق را باید طوری چید که از حداقل سیم و شینه استفاده شود تا هزینه کمتری داشته باشد و علاوه بر هزینه ها حجم استفاده سیم و کابل در داکت ها ی سیم کشی نیز کاهش پیدا کند.

نظم و زیبایی تابلو برق

حفظ نکات ایمنی و چیدمان صحیح قطعات، باعث زیبایی داخلی تابلو برق می شود که نشان دهنده ی کیفیت تابلو برق می باشد. طراح باید سعی کند قطعات را کاملا افقی یا عمودی نصب کند و آنها را کج نبندد. زیبایی تابلو برق، نشانه ی نظم و حرفه ای بودن طراح آن است و این نکته حتی در تعمیرات، عیب یابی و تعویض قطعات، بسیار حائز اهمیت است و تعمیرکار راحت تر و با اطمینان بیشتری می توانند در تابلوها کار کنند.

چیدمان کلی لوازم تابلو برق و محل نصب صحیح آن ها

در حالت نرمال، ورودی و خروجی ها را در پایین تابلو در نظر گرفته ایم.

قطعاتی که در مقابل ضربه بسیار حساس هستند همانند کنترل کننده ها و PLC در بالاترین قسمت سینی مونتاژ قرار می گیرند.

کلید اصلی با کمی فاصله از لوازم دیگر در قسمت پایین سمت چپ قرار دارد و فیوزها در بالای سینی، ردیف پایین PLC قرار دارند.

کنتاکتورها در ردیف پایین کلیدها و فیوزهای محافظ خود قرار دارند.

ترانسفورماتورها در پایین ترین سطح سینی یا در کف تابلو قرار دارند.

ترمینال یا کانکتورها: محل قرارگیری ورودی و خروجی تابلو، بستگی به جهت و مسیر کابل ها در آن واحد دارد.

خازن ها حتما بصورت ایستاده و حتی المقدور در پایین ترین قسمت تابلو و کف آن نصب شوند.

ادوات فرمان در سطح پایین تر از کنتاکتورها نصب می شوند.

شینه ارت به صورت عمودی و در سمت راست ترمینال ها قرار می گیرد.

شینه نول به صورت عمودی و در سمت چپ فازهای ورودی قرار می گیرد.

ابعاد لوازم مورد استفاده در یک تابلو برق :اصول چیدمان لوازم در تابلوبرق صنعتی

برای طراحی تابلو های برق و اصول چیدمان لوازم در تابلوبرق صنعتی  در اندازه و ابعاد مختلف، دانستن ابعاد و فضاهای مورد نیاز برای نصب قطعات، امری ضروری است. ما باید در ابتدای کار برای طراحی یک تابلو برق، اطلاعات کاملی از تجهیزات داخل تابلو داشته باشیم. باید به این نکته توجه کنیم که عوامل زیادی در ابعاد تابلو برق موثر هستند و با توجه به این عوامل اندازه تابلو برق و تجهیزات داخلی آن را مشخص می کنیم. می توان به عواملی همچون عملکرد تابلو برق، محل نصب تابلو برق و … اشاره نمود.

فضاهای خالی بین لوازم

اطراف قطعاتی که در مسیر عبور سیم و کابل قرار دارند، جهت عبور و مانور سیم باید فضای خالی وجود داشته باشد. این فضای خالی برای قطعاتی که تا جریان ۱۰۰ آمپر دارند و کانال سیم کشی، حدود ۲ تا ۳ سانتیمتر است. همچنین بین قطعه و کانال سیم کشی، فضای خالی وجود دارد.

از آنجایی که در تابلو و قطعات فشار ضعیف، به دلیل ایجاد قوس الکتریکی یا آرک، استاندارد فاصله ی خزشی بین فازها بسیار کم است، به شرطی که اطراف آن قطعه، دارای عایق باشد نزدیک نمودن قطعات به یکدیگر، ایرادی ندارد. به بیان دیگر، می توان قطعاتی مانند فیوز مینیاتوری یا کنتاکتور را کنار یکدیگر با فاصله کم قرار داد ولی به هرحال، تا جایی که ممکن است برای عبور هوا و نیز جلوگیری از تاثیرگذاشتن گرمای لوازم روی یکدیگر، فضای خالی بین آنها در نظر می گیریم.

فضاهای خالی، با توجه به نکته ی فوق، برای کلید های بین ۶۳ تا ۲۰۰ آمپر، حدود ۳ سانتیمتر است.

هرچه جریان بالاتر می رود، قطر سیم و کابل، بیشتر شده و کابلشوها و سرسیم های بزرگتری نیز مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین، این فضاها برای راحتی بستن سیم ها، کمی بیشتر در نظر گرفته می شوند. داکت (کانال سیم کشی): با توجه به حجم سیم هایی که قرار است در داخل کانال های سیم کشی عبور کنند، باید از کانال های مناسب استفاده شود و همچنین، حدود ۳۰% (یا یک – سوم) از کانال را برای عبور هوا در نظر بگیریم. در تابلو های برق، داکت ها باید از نوع شیاردار باشند.

لوازم و قطعات مورد نیاز تابلو برق یک واحد صنعتی

• کلبد اصلی تابلو: کلید کمپکت ۲۵۰ آمپر ۱عدد
• کلید تغذیه برای برق آسانسور: کلید کمپکت ۵۰ آمپر ۱ عدد
• کلید تغذیه برای برق انبار: کلید کمپکت ۴۰ آمپر ۱ عدد
• کلید تغذیه برای برق سالن تولید: کلید کمپکت ۶۳ آمپر ۱ عدد
• در مجموعه خط انتقال قطعه (کانوایر)، پنج الکتروموتور وجود دارد که برای هر خط موتور یک عدد مینیاتور – کنتاکتور و بیمتال در نظر می گیریم. بنابراین: مینیاتوری سه فاز ۲۵ آمپر: ۵ عدد، کنتاکتور ۲۵ آمپر: ۵ عدد، بیمتال ۱۳-۹ آمپر: ۵ عدد، کنترل فاز برای محافظت موتورها: ۱عدد
• مجموعه المنت های حرارتی برای گرم کردن مواد: سه المنت وجود دارد که برای هر خط، به یک مجموعه کلید حرارتی، کنتاکتور و ترموستات ریلی نیاز داریم.

ترموستات برای تنظیم درجه حرارت مواد است که به کنتاکتور، فرمان قطع و وصل می دهد. ترموستات ها هم بر روی درب تابلو نصب می شوند و هم داخل تابلو و کنار لوازم دیگر که ما در اینجا آن ها را در داخل تابلو جاسازی می کنیم. بنابراین: محافظ هر خط المنت: کلید حرارتی ۸-۵ آمپر: ۳ عدد، کنتاکتور ۹ آمپر: ۳ عدد، ترموستات دیجیتال: ۳ عدد، محافظ برای روشنایی کل واحد: فیوز مینیاتوری تک فاز ۱۶ آمپر ۲۰ عدد.